Anonim Şirketlerde Hisse Devri
Anonim şirketlerde hisse devri, Türk Ticaret Kanunu’nun 489-501 maddeleri arasında düzenlenmiştir. TTK’da, Eski Ticaret Kanunu’nda belirtilen “hisse senetleri” yerine, “pay senetleri” terimi kanuni terim olarak kabul edilmiştir. Bu değişikliğin sebebi; anonim şirketlerde sermayenin bölünmesi sonucunda oluşan birimlere “pay” denilmesidir. Günlük kullanımda pay senetleri yerine, hisse senetleri kullanımı yaygındır. Bu sebeple yazımızda “hisse senetleri” kavramı kullanılacaktır. Ancak, makalemizde belirttiğimiz “hisse senedi” kavramının TTK’da karşılığının “pay senetleri” olduğunu bilmekte fayda vardır.
Bu yazımızda hisse netlerinin devri hususunda tüm merak edilen hususlara değinilmiştir.
Sizin için faydası olması dileğiyle…
İçindekiler
Anonim Şirkette Hisse Senedi ve Çeşitleri
Yazımızın bu bölümünde, hisse devrinin anlaşılması için paylar hakkında kısa açıklama yapılmış olup, detaylı yazımızı bir başka makalemizde sizlere sunacağız.
Anonim şirketlerde hisse (pay) sahibi olmak, şirketin kârına ve yönetimine ortak olmak anlamına gelir. Ayrıca hissedarlar, şirketin yönetsel işlemlerine de katılma hakkına sahiptirler. Paylar, şirketin hisse senedi piyasalarında alınıp satılabilir ve yatırımcılar tarafından yatırım aracı olarak kullanılabilir.
Anonim şirketlerde hisse devri (pay devri), payın türüne göre farklılık arz etmektedir. Burada karşımıza 4 farklı kavram çıkmaktadır. Bu kavramlar; hamiline yazılı pay, nama yazılı pay, ilmühaber ve çıplak paydır. Öncelikle bu kavramların ne ifade ettiğini bilmek gerekmektedir.
Hamiline yazılı paylar: Bir anonim şirketin payları hamiline yazılı ise, pay bedelinin tamamının ödenmesinden sonra payların bastırılıp, hak sahiplerine dağıtılması zorunlu olan senetlerdir. Bedeli tamamen ödenmemiş hamiline yazılı senetler geçersizdir. Bu zorunluluk yönetim kurulunca üç ay içerisinde yerine getirilir. Ayrıca yönetim kurulu, hamiline pay senetlerinin bastırılmasına ilişkin karar alması gerekmektedir. Bu karar, tescil ve ilan ettirmesi gerekmektedir.
Nama yazılı paylar: Anonim şirketlerde “azlığın” istemde bulunması koşuluyla çıkartılan senetlerdir. Anonim şirketlerde azlık, şirket sermayesinin en az onda birini oluşturan pay sahipleridir. Bu oran halka açık şirketlerde en az yirmide birini oluşturan paylardır. Bu pay oranı, bir veya birden fazla pay sahibi tarafından sağlanabilmektedir.
İlmühaber: Hamiline yazılı paylar çıkartılana kadar, bunları yerine geçmesi amacıyla bastırılan senetlerdir. Nama yazılı senetlere ilişkin hükümler, kıyasen uygulanır.
Çıplak paylar: Anonim şirkette bir pay hakkının herhangi bir senede bağlanmamış olmasını ifade eder.
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Nasıl Yapılır?
Anonim şirketlerde hisse devri, hissenin tamamı veya bir kısmının devredilmesi suretiyle yapılabilir. Bu devir işlemi, mevcut hissedarlara yapılacağı gibi, şirket dışındaki bir kişiye de yapılabilmektedir.
Hisse devri yapılırken şirket esas sözleşmesine ve kanuna uygun bir şekilde yapılması gerekmektedir. Ayrıca, yukarıda zikredilen hisse türlerine göre devir işlemleri değişmektedir.
Hamiline Yazılı Hisse Senetlerinin Devri
Hamiline yazılı hisse senetlerinin devri TTK’nın 489. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükme göre; Hamiline yazılı pay senetlerinin devri, şirket ve üçüncü kişiler hakkında, ancak zilyetliğin geçirilmesi suretiyle payı devralan tarafından Merkezi Kayıt Kuruluşuna yapılacak bildirimle hüküm ifade eder.” denilmektedir.
Bu hususta hamiline yazılı senetlerin devrinin geçerli olması için;
- Zilyetliğin devredilmesi,
- Merkezi Kayıt Kuruluşuna (MKK) bildirilmesi gerekmektedir.
Merkezi Kayıt kuruluşuna bildirimde bulunulmaması halinde, hisse senedini devir alanlar TTK’da kapsamındaki haklarını kullanamazlar. Örneğin, bildirimde bulunulmayan pay için genel kurula katılma ve oy hakkı kullanılamaz. Ayrıca, devir işlemini üçüncü kişilere ve şirkete karşı ileri sürülemez.
Nama Yazılı Hisse Senetlerinin Devri
Nama yazılı hisse senetlerinin devri TTK’nın 489. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükme göre;
Kanunda veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, nama yazılı paylar, herhangi bir sınırlandırmaya bağlı olmaksızın devredilebilirler.
Hukuki işlemle devir, ciro edilmiş nama yazılı pay senedinin zilyetliğinin devralana geçirilmesiyle yapılabilir.”
Kanun maddesinde de açıkça anlaşılacağı üzere, hisse senedinin sadece ciro edilmesiyle devir işlemi gerçekleştirilmektedir. Hisse senedinin ciro yapılmasından kastedilen husus; devreden kişinin, devralan kişiyi belirterek, devrettiğini açıklayan beyanla imzalamışıdır.
İlmühaber Devri
İlmühaberler için TTK’nın 489. maddesinde, nama yazılı hükümler kıyasen uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hususta; ilmühaberler, nama yazılı senetlerin devrine tabidir.
Çıplak Payların Devri
Çıplak paylar, anonim şirketlerde payın senede bağlanmamış hali olarak ifade edilmektedir. Çıplak payların devri herhangi bir sınırlamaya tabi değildir. Devir işlemi, alacağın temliki hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Bu sözleşmenin de taraflarca yazılı olarak yapılması gerekmektedir.
Hisse Devir Sözleşmesi Zorunlu Mu?
Anonim şirketlerde hisse devri, serbestçe devredilebilirliği ilkesi geçerlidir. Bu kapsamda anonim şirketlerde hisse devri herhangi bir sınırlamaya tabi değildir. Kural olarak da hisse devir sözleşmesi zorunlu değildir. Ancak, bazı durumlar hisse devir sözleşmesi yapılması zorunludur.
Anonim şirketlerde hisse devri sözleşmesi yapılması zorunlu olan durumlar şunlardır:
- Senede bağlanmamış hisse senetlerin devir işlemlerinde,
- Merkezi Kayıt Kuruluşu sistemine tabi şirketlerde hisse devrinde sözleşme yapılması zorunludur.
Senede bağlanmış senetlerin bedeli tamamen ödenmişse alacağın temliki hükümlerine göre devredilmektedir. Türk Borçlar Kanunu’nun 183. Maddesine göre alacağın temliki sözleşmesi yazılı yapılması zorunludur.
Senede bağlanmış senetlerin bedeli tamamen ödenmemişse, borcun nakli çerçevesinde devredilmektedir. Türk Borçlar Kanunu’nun 196 vd. maddeleri uyarınca sözleşme yapılması zorunludur.
Payları borsaya kote edilmiş veya kote edilmiş sayılanlar Sermaye Piyasası Kanunu (SPK)’na tabidir. SPK’ya tabi anonim şirketlerde pay sahipliği Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde tutulan kayıtlara göre belirlenmektedir. Bu tür anonim şirketlerde hisse devri için yazılı sözleşme yapılması ve MKK’na başvurulması zorunludur.
Anonim Şirket Hisse Devri Noter Zorunlu Mu?
Anonim şirketlerde hisse devri için sözleşme yapılması gereken hususlar yukarıda yer verilmiştir. Belirtilen hususlar harici hisse devirlerinde sözleşme yapma zorunluluğu yoktur. Ayrıca yapılacak hisse devri sözleşmelerinin noter vasıtasıyla yapılma zorunluluğu da yoktur. Taraflar arasında akdedilecek sözleşmeyle yapılabilmektedir. Ancak, tarafları bağlayıcılığı bakımından noter vasıtasıyla sözleşmenin yapılmasında fayda vardır.
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Tescile Tabi Midir?
Anonim şirketlerde hisse devri tescile tabi değildir. Hisse devir işlemleri tescil edilmeksizin ilan edilebilmektedir. Hisse devrinin tescil ile ilan edilmek isteniyorsa şu belgelerin hazırlanması gerekmektedir:
- Noterlik tarafından düzenlenmiş hisse devir sözleşmesi,
- Hisse devrinin pay defterine işlendiğine gösterir belge,
- Noter onaylı yönetim kurulu kararı
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Sözleşme Örnekleri
Senede bağlanmış hisse senetlerin geçerli olarak devredilebilmesi için, usulüne uygun olarak hissenin bastırılmış olması gerekmektedir. Bu hususta hem hamiline hem de nama yazılı hisse senetlerinde:
- Şirketin ticari unvanı,
- Şirketin kuruluştaki ve mevcut sermaye tutarı,
- Şirketin kuruluş tarihi,
- Senet türünün ve itibar değeri,
- Çıkarılan pay senedinin tertibinin be tertibinin tescil tarihi,
- Senedin kaç pay içerdiği yer almak zorundadır.
Nama yazılı hisse senetlerinde, yukarıda yer alanlara ek olarak:
- Senet sahibinin adı soyadı veya unvanı,
- Senet sahibinin yerleşim yeri,
- Hisse senedinin ödemiş olan miktarına yer verilmesi gerekmektedir.
Yer verilen örnekler esas sermaye sistemine göre kurulmuş halka kapalı şirketlere ilişkindir. Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş halka kapalı şirketlerde yer alan ifadeler değişiklik göstermektedir. Yine sermaye arttırımı durumlarında veya halka açık şirketlerde belirtilen hususlar değişmektedir. Konu hakkında daha fazla bilgi için “iletişim formu”nu doldurarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Anonim Şirketlerde Hisse Devrinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Anonim şirketlerde hisse devri, herhangi bir makamın veya kurumun onayına tabi değildir. Ancak, bazı durumlarda kanundan veya şirket esas sözleşmesinden kaynaklanan bazı hisse devir sınırlandırmaları vardır. Bu hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu hususların neler olduğu aşağıda açıklanmıştır.
Anonim şirket hisse devri, bir şirket nezdindeki yönetimsel ve ekonomik haklarının tamamı veya bir kısmının devrini içermektedir. Bu açıdan bu sözleşmesinin yazılı yapılması önem arz etmektedir. Hazırlanacak sözleşmede tarafların hak ve yükümlülüklerin net olarak belirlenmesinde fayda olacaktır. Her ne kadar zorunlu olmasa da sözleşmenin noter kanalıyla yapılması reel bir seçimdir.
Ayrıca Anonim şirketlerde hisse devri yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar başlıca şunlardır:
- Devir alınacak hisse senedin türü,
- Devir alınacak hisse senedinin bedeli tamamı ödenip ödenmediği,
- Devir alınacak hisse üzerinde bir teminat veya haciz gibi şerhlerin olup olmadığı,
- Şirket esas sözleşmedeki devir sınırlamaların neler olduğu,
- Şirket sermayesinin tamamı ödenip ödenmediği,
- Payları devraldığınız kişinin şirketten alacağı veya borcu var mı?
- Payı devralınacak şirketin mali durumu hakkında detaylı bilgi edinilmesi,
- Devir sonrası şirket esas sözleşmenin değiştirilmesi gerekip gerekmediği,
- Devirden sonra sorumlu olunacak vergi ve diğer mali yükümlülüklerin neler olduğunun dikkat edilmesi gerekmektedir.
Anonim Şirketleri Hisse Devrinde Sınırlamalar
Bir anonim şirkette hisse devrine ilişkin kanundan veya esas sözleşmeden kaynaklanan sınırlamalar mevcut olabilmektedir. Bu sınırlamalara hukuk terimiyle “bağlam” olarak ifade edilmektedir. Hisse devri yapılırken bu sınırlamaların dikkate alınması gerekmektedir.
Hisse Devrinde Kanuni Sınırlamalar (Kanuni Bağlam)
Temel ilke, nama yazılı payların serbestçe devredilmesidir. Bu durumun tek istinası TTK m.491’de düzenlenmiştir. Bu hükme göre; bedeli tamamen ödenmemiş paylar, ancak şirket onayıyla devredilebilir. Esas sözleşmede düzenlenmemiş olsa dahi, bu kanuni sınırlama geçerlidir.
TTK m. 491/2 hükmünde: “Şirket, sadece, devralanın ödeme yeterliliği şüpheliyse ve şirketçe istenen teminat verilmemişse onay vermeyi reddedebilir.” Denilmektedir. Sadece payların ödenmemiş olması şirkete devir işlemine onay vermeme hakkı vermez. Devralan kişinin, ödenmemiş pay bedellerini ödeme gücünde olmaması durumunda onay verilmeyebilir. Devralan kişinin, ödenmemiş pay bedellerini ödeme gücünde olmaması durumunda onay verilmeyebilir. Buradan hareketle, nama yazılı pay bedelinin tamamının ödenmemesi başlı başına devre engel değildir.
Bu kanuni sınırlama, kanuni intikallerde uygulanmaz. Kanuni intikallere örnek olarak; miras, eşler arası mal paylaşımı, miras paylaşımı örnek gösterilmektedir.
Ayrıca, bazı özel kanunlarda herhangi bir hisse senedinin devri izne tabi tutulmuştur. 6361 Sayılı Kanun’da belirtilen düzenlemede faktöring şirketlerinde %10 üzeri pay iktisabı BDDK iznine tabi tutulmuştur.
Hisse Devrinde Esas Sözleşme ile Sınırlamalar (Sözleşmesel Bağlam)
Anonim şirkette hisse devri, şirketlerin esas sözleşmeyle belirlenmesi koşuluyla bazı durumlarda sınırlandırılabilmektedir. Hamiline yazılı hisse senetlerinin devri sınırlandırılamamaktadır. TTK 493. Ve 494. Maddelerinde borsaya kote edilmemiş şirketlerde esas sözleşmede öngörülebilecek ret sebepleri öngörülmüştür. TTK 495-498 arasındaki maddeler ise, borsaya kote edilmiş. Anonim şirketlerin esas sözleşmede yer verebileceği ret sebeplerine yer verilmiştir.
Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Payların Devrinin Esas Sözleşme ile Sınırlanması
Nama yazılı hisse senetlerinin devir işleminin onaylanması için yönetim kuruluna başvurulması gerekmektedir. Devir için gerekli olan onay verilmediği sürece, payların mülkiyeti ve paylara bağlı tüm haklar devredende kalır. Ancak, kanuni iktisaplarda pay hakları, derhal devralana geçmektedir. Ancak, genel kurula katılma hakkı için şirketin onayı gerekmektedir.
Şirket, onaylamaya ilişkin istemi, aldığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde reddetmemişse veya ret haksızsa, onay verilmiş sayılır.
Bu durumda, şirket tarafından, anonim şirkette hisse devri şu sebeplerden kaynaklı olarak:
- Esas sözleşmede öngörülmüş önemli bir sebebi ileri sürerek,
- Devredene, paylarını, başvurma anındaki gerçek değeriyle, kendi veya diğer pay sahipleri ya da üçüncü kişiler hesabına almayı önererek,
- Devralan, payları kendi adına ve hesabına aldığını açıkça beyan etmediği durumda,
- Kanuni intikallere, payları edinen kişiye, sadece paylarını gerçek değeri ile devralmayı önerdiği devir işlemini reddedebilir.
TTK m.493/2’de belirtilen, esas sözleşmede öngörülebilecek haklı sebep:
- Pay sahipleri çevresinin bileşimi,
- Şirketin konusu,
- İşletmenin bağımsızlığı konusunda haklı bir sebep olması gerekmektedir.
Bahsedilen sebepler sınırlı sayıda değildir. Ancak, esas sözleşmede belirlenecek haklı sebebin açıkça yazılması gerekmektedir.
Anonim şirkette hisse devrinde yönetim kurulu, devralandan kendi nam ve hesabına devraldığına ilişkin yazılı beyan talep etme hakkı mevcuttur. Buradaki amaç, şirket içerisindeki olası muvazaalı işlemlerin önlenmesidir. Devralan tarafından ilgili beyan verilmediği takdirde devir işlemi reddedilebilir.
Devralan, payların gerçek değerinin belirlenmesini mahkemeden isteyebilir. Devralan, öğrendiği gerçek değeri. Öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde reddedebilir. Bu fiyatı reddetmezse, şirketin devralma önerisini kabul etmiş sayılır.
Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Payların Devrinin Esas Sözleşme ile Sınırlanması
Bu tür anonim şirketlerde hisse devri, borsadan iktisap edilen pay oranlarına esas sözleşmeyle bir sınır konulabilmektedir. Bu pay oranları, yüzdesel olarak ifade edilmesi gerekmektedir. Örneğin esas sözleşmede: “Borsada nama yazılı olarak iktisap edilecek paylar, esas sermayenin %1’ni aşmayacaktır, aşan devirler pay defterine kaydedilmeyecektir.” şeklinde ifade olması gerekmektedir. Bu sınırlamanın uygulanması için;
- Hisse senedinin borsadan alınması,
- Sınırlamanın esas sözleşmede belirtilmiş olması,
- Sınırlamanın yüzdesel olarak ifade edilmiş olması gerekmektedir.
Borsaya kote edilmiş anonim şirketlerde hisse devri kısıtlaması yine, devralanın kendi nam ve hesabına devraldığını beyan etmemesi şeklinde olabilmektedir. Devralan talep halinde, kendi nam ve hesabına hisseyi devraldığını beyan etmek zorundadır. Aksi takdirde, devir işlemi şirketçe reddedilebilir.
Borsaya kote edilmiş anonim şirketlerde hisse devri, kanuni intikallere engellenememektedir. Borsa kote edilmemiş şirketlere bu hak tanınmışken, bu tür şirketler bu imkandan yararlanamamaktadır.
Hisse senedi borsadan iktisap edilmesi halinde, paylardan kaynaklanan haklar payların devri ile birlikte devralana geçmektedir. Ancak, borsa dışı iktisap hallerinde, devralanın şirkete başvuruda bulunmasıyla devralana geçer. Şirket, devralanın pay sahibi olarak tanınmak istenmesi yönündeki talebine 20 gün içinde yanıt vermesi gerekmektedir. 20 gün içerisinde cevap verilmezse, talep kabul edilmiş sayılır.
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Ne Zaman Hüküm İfade Eder?
Hamiline yazılı hisse senetlerin devrinin hüküm ifade etmesi için Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirilmesi gerekmektedir. Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirim, devralan pay sahibi tarafından yapılabilmektedir. Ayrıca, devralan, şirkete başvurulması durumunda bu devir bildirimi şirket tarafından da yapılabilecektir. Bildirimler https://eyatirimci.mkk.com.tr/auth/login adresinden yapılmaktadır.
Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirim form örneği https://www.mkk.com.tr/sites/default/files/2021-12/%C5%9Eirkete%20Bildirim%20Formu%20%C3%96rne%C4%9Fi%20(1).pdf
Ayrıca, bildirimin yapılmaması durumunda idari para cezası ödenmesi söz konusu olabilmektedir.
Nama yazılı paylar şirket pay defterine işlenmektedir. Devir işleminin şirkete karşı ifade edilmesi için, pay defterine devrin işlenmesi gerekmektedir. Bu hususta devralanın şirket yönetim kuruluna başvurması gerekmektedir.
Halka açık anonim şirketlerde hisse borsadan alınmışsa doğrudan hüküm ifade etmektedir. Ancak, hisse borsa dışından alınması durumunda şirkete devrin onaylanması başvurulması gerekmektedir. Şirketin başvuruya 20 gün içerisinde cevap vermesi gerekmektedir Aksi takdirde başvuru kabul edilmiş sayılmaktadır.
Şirketin hangi durumlarda ve sürelerde başvuruyu reddetme imkanı olduğu yukarıdaki başlıkta açıklanmıştır.
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Pay Defterine İşlenmesi
TTK’nın m. 64 uyarınca pay defteri ticari defterdir. Pay defterlerinin tutulması, açılış onayı ve saklanması gerekmektedir. Pay defteri, ciltli ve sayfaları müteselsil sıra numaralı bir defterdir.
Pay defterinde;
- Senede bağlanmamış pay sahipleri,
- Nama yazılı paylar,
- İntifa hak sahiplerinin bilgileri yer alır.
Anonim şirketlerde hisse devri pay defterine işlenmesi için yapılacak kayıtlarda asgari şu bilgilerin yer alması gerekmektedir:
- Pay sahibinin adı soyadı veya unvanı,
- Pay sahibinin iletişim bilgileri,
- Payın nominal değeri,
- Payın edinme tarihi,
- Deftere kayıt tarihi,
- Varsa pay üzerinde intifa hak sahiplerinin bilgileri,
- Payın türü (nama veya hamiline yazılı pay olduğu),
- Payın edinimi ve devrine ilişkin gerekli açıklamalar yer alması gerekmektedir.
Her pay sahibinin kaydı ayrı bir sayfada tutulur. Payı devralan için de kayıt ayrı bir sayfada tutulur.
Payları borsaya kote edilmiş şirketlerin pay defterine işlenmesi SPK hükümlerine tabidir. Bu hususta; halka açık anonim şirketlerin pay kaydı Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde tutulmaktadır. Pay üzerindeki hak sahipliği, MKK kayıtlarına göre belirlenmektedir.
Anonim şirket, devralanın yanlış beyanı sonucunda pay defterine kaydı yanlış yaptığı durumlar meydana gelmektedir. Bu durumda şirket, ilgililerin görüşlerini alarak kaydı silebilir. İlgili kişiler devralan ve devreden olmaktadır. Kaydın silinmesi durumunda derhal bu kişilere yazılı bilgi verilir.
Bu defterlerde yer alan kayıtlar, pay sahipliği için kurucu nitelikte değildir. Pay defterindeki kayıtlar açıklayıcı niteliktedir ve aksi ispatlanana kadar karine oluşturur.
TTK’nın m. 64 uyarınca pay defteri ticari defterdir. Pay defterlerinin tutulması, açılış onayı ve saklanması gerekmektedir. Bu defterlerde yer alan kayıtlar, pay sahipliği için kurucu nitelikte değildir. Pay defterindeki kayıtlar açıklayıcı niteliktedir ve aksi ispatlanana kadar karine oluşturur.
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Sonrası Sorumluluk
Anonim şirketlerde hisse devri sonrası hem devralan hem de devreden için bazı sorumlulukları doğmaktadır.
Bir hisse devreden için doğabilecek sorumlulukların bazıları şunlardır:
- Hisse devri neticesinde doğacak gelir vergisi,
- Bedeli tamamı ödenmemiş nama yazılı hissenin devrinden doğan sorumluluktur.
Bilindiği üzere, bedeli tamamen ödenmemiş nama yazılı hisse senedinin devri mümkündür. Devralan, devraldığı hissenin ödenmediği kısmını ödemekle yükümlüdür. Ancak bazı durumlarda devreden, henüz ödenmemiş olan kısmından sorumludur. Şirket tarafından, henüz bedeli ödenmemiş kısmı, şu durumların birlikte gerçekleşmesi durumunda devredenden isteyebilir:
- Devredenin şirket kuruluşunda veya sermaye arttırımda iştirak etmiş olması,
- Şirket kuruluşundan veya sermaye arttırımından sonraki iki sene içerisinde iflas etmiş olması ve
- Hisseyi devralanın iflas sebebiyle paydan doğan haklarını kullanamaması durumudur.
Bir hisse devralan için de doğabilecek sorumlulukların bazıları şunlardır:
- Tamamı ödenmemiş nama yazılı hisse senedin devralınırmışsa, henüz ödenmemiş bedeli ödemek,
- Şirketin pay sahipleri defterinde kayıt yaptırmak,
- Merkezi Kayıt Kuruluşuna bildirimde bulunmak,
- Şirketin borçlarına katlanmak,
- Şirket yönetimine katılmak gibi bazı sorumluluklar doğmaktadır.
Anonim Şirketlerde Hisse Devri Vergisel Boyutu
Gerçek kişilerin anonim şirketlerde hisse devri sonucunda elde etmiş oldukları kazançları, Gelir Vergisi Kanunu’nun 80. Maddesine tabidir. Bu hususta, gerçek kişilerin hisse devri sonucunda kazanç elde etmesi durumunda gelir vergisi doğmaktadır.
Ancak, aşağıdaki durumlarda anonim şirket hisse devrinde gelir vergisi doğmamaktadır:
- Tam mükellef kurumlara ait olan ve hisse edinim tarihinde 2 sene sonra hissenin devredilmesi,
- İvazsız olarak hissenin devredilmesidir.
Sonuç
Anonim şirketlerde hisse devri, birçok ekonomik ve yönetimsel sonuçları doğurmaktadır. Hem devreden hem de devralan açısından hassas ve detaylı olarak yürütülmesi gereken bir süreçtir. Her ne kadar zorunlu olmasa da hisse devrinin noter vasıtasıyla yazılı yapılmasında fayda vardır. Hisse devir sürecinde muhakkak alanında uzman hukukçulardan destek
alınması gerekmektedir. Keza, devir işlemi sonrasında doğabilecek risk analizi yapılması, haklarının garantör altına alınması büyük önem arz etmektedir. Nitekim, hızla değişen hukuk kuralları karşısında uzman destek almak reel bir seçimdir. Önleyici hukuk hizmeti, telafi edici hukuk hizmetinden daha ucuzdur.
Daha fazla bilgi almak için “Online Hukuk Hizmeti” sayfamızdan iletişim kurabilirsiniz.
Saygılarımızla…