Sermaye Piyasası Hukukunda Avukatlık Hizmetleri

Ofisimizde sermaye piyasası alanında akademik çalışmalar yapan ve Sermaye Piyasası Kurumu’ndan lisanslı avukatlardan tarafından hizmet verilmektedir. Sermaye piyasası hukuku, diğer hukuk alanlarına nazaran daha teknik ve özel bir alandır. Bu alanda alanında uzman kişilerden destek almak son derce önemlidir. Sermaye piyasası hukukunda başlıca verdiğimiz hizmetler şunlardır:

• Yatırımcı uyuşmazlıkları,
• Sermaye piyasası mevzuatına uyum ve mevzuat danışmanlığı,
• Şirket ile yatırımcı arasındaki uyuşmazlıklar
• Kurumsal yönetim ilkelerine uyum,
• Genel kurul toplantılarının hazırlanması,
• Yönetim kurulu danışmanlığı
• İzahname ve hukukçu raporları gibi ihraççı dokümanlarının hazırlanması,
• Halka açık şirketlerin ana sözleşmelerinin hazırlanması,
• Kamunun aydınlatılmasına ilişkin destek

Aşağıda sermaye piyasası hukuku alanında bazı temel kavramlara ve hukuki sorunlara değinilmiştir.

Sermaye Piyasası Araçları ve Yatırım Fonları

Sermaye piyasası araçları, halktan para toplamak isteyen firmaların şirket bünyesinden yatırımcılara sundukları menkul kıymet değerleri veya borçlanma araçlardır. Sermaye piyasası hukukunda başlıca verdiğimiz hizmetler şunlardır: ortaklık payları, türev araçlar, tahvil, finansman bonoları ve kira sertifikası örnek olarak sayılabilmektedir. Yatırım fonları, yatırımcıların birikimlerinin bir araya getirilerek, alanında uzman finansçılar tarafından değerlendirilmesi olarak tanımlamak mümkündür.

Halka Arz ve Şirketlerin Yükümlülükleri

Halka arz, halktan para toplamak amacıyla sermaye piyasası araçların satışı için yapılan her türlü çağrı ve bu çağrı sonunda satışı ifade etmektedir. Sermaye piyasası hukukunda halka arz için izahname hazırlamak zorunludur. Ayrıca, süreç içerisinde birçok hukuki sorunlarla karşılaşılması muhtemeldir. Bu süreçte yapılacak hatalar, ciddi cezalarla sonuçlanabilir. Bu nedenle halka arz sürecinde hukuki danışmanlık almak önemlidir​

Yatırımcı Haklarının Korunması ve Piyasa Denetimi

Sermaye piyasası hukuku temel amaçlarından biri yatırımcının korunmasıdır. Bu sebeple halktan para toplayan firmalar sıkı denetim altına tutulmuştur. Ayrıca, Yatırımcı Tazmin Merkezi (YTM), finansal kuruluşların iflası durumunda yatırımcıların zararlarını tazmin eder​.

Kurumsa Yönetim İlkeleri

Kurumsal yönetim ilkeleri, sermaye piyasası hukukuna tabi şirketlerin şirket yönetimi hakkında bir dizi kurallar bütünüdür. Kurumsal yönetim ilkeleri; şirket yönetimini, şirketin ortaklarla ve üçüncü kişiler arasındaki hukuki ilişkiyi düzenlemektedir.

Kurumsal yönetim ilkelerin neler olduğu II-17.1 Sayılı Kurumsal Yönetim Tebliğde düzenlenmiştir. Tebliğ 4 kapsamında kurumsal yönetim ilkeleri 4 kısma ayrılır:

• Pay Sahipleri
• Kamuoyunu Aydınlatma ve Şeffaflık
• Menfaat Sahipleri
• Yönetim Kurulu

Söz konusu başlıklar altında uyulması gereken 97 maddeden oluşan kurallar bütününe yer verilmiştir. Bu kurallardan bazıları sermaye piyasası hukuku açısından zorunlu olup, bazıları ise ihtiyaridir. Sermaye piyasası hukuku açısından kurumsal yönetim ilkelerine uyum raporlanması zorunludur. Raporlama kapsamında:

• Zorunlu olmayan ilkelere uyum durumunun raporlanmasına ilişkin URF formatı,
  Zorunlu olan ilkelere uyum durumunun raporlanmasına ilişkin KYBF formatı kullanılması gerekmektedir.

Önemli Nitelikteki İşlemler ve Ayrılma Hakkı

Önemli nitelikli işlemler, sermaye piyasası hukukuna tabi şirketlerin vereceği bazı kararlar kendilerini, piyasayı ve yatırımcıları etkileyecek önemli kararların bazı usul ve esaslara bağlanmasıdır. Önemli nitelikteki işlemde kıstas şirket için alınacak kararın şirketi etkileyebilecek ve yatırımcının kararını değiştirecek düzeyde önemli olup olmamasıdır. Sermaye piyasası hukuku kapsamında her olayın şartlarına göre önemli nitelikte işlem değerlendirilmesi yapılması gerekmektedir.

Sermaye Piyasası Kanunu m. 23 ve II-23.3 Sayılı Önemli Nitelikte İşlemler ve Ayrılma Hakkı Tebliğde önemli işlemlerin neler olduğu düzenlenmiştir. Sermaye piyasası hukuku kapsamında başlıca önemli nitelikteki işlemler:

• Birleşme, bölünme işlemlerine taraf olma
• İmtiyazlı oy çıkarma, değiştirme,
• Önemli derecede mal varlığı devri

Ayrılma hakkı, önemli nitelikteki işlemlerin bir sonucudur. Sermaye Piyasası Kanunu m.23 uyarınca önemli nitelikteki işleme karar verilmesi halinde karara katılmayan ortağın ayrılma hakkı mevcuttur. Sermaye piyasası hukukunda ayrılma hakkının kullanılabilmesi için:

• Önemli nitelikteki işlemin görüşüldüğü genel kurula katılım sağlanması,
• Karara katılıp olumsuz oy kullanması,
• Olumsuz oyunu toplantı tutanağına işletmesi gerekmektedir.

Şirket Ele Geçirmeleri (Take Over)

Sermaye piyasası hukukunun bir diğer önemli konusu, şirket ele geçirmeleri ve hisse alımlarıdır.  Sermaye piyasası hukukunda yönetim kurulunun yönetimini kurulunu ele geçirmek(takeover), hakimiyeti ele geçirmek için hisse satın alınmasıdır. . Bazı ele geçirme yöntemleri şu şekildedir:

• Dostça Ele Geçirme: Ele geçirilmek istenen şirkete teklif açık teklif götürülerek yapılmaktadır. Ancak ele geçirilmek istenen şirket haberdar edilmiş olunur.
• Açık Pazar İşlemleri: Ele geçirilmek istenen şirketin hisselerini borsada satın alarak ele yapılmasıdır.
• Vekâletname Toplanması: Şirket genel kurul ve yönetim kurulunda yer alan pay sahiplerinin vekaletnamelerin toplanması suretiyle yapılmaktadır.

İçsel Bilgi ve Korumaya İlişkin Düzenlemeler

İçsel bilgi, pay gibi sermaye piyasası araçlarının değerini, fiyatını veya yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyebilecek ve şirket tarafından henüz kamuya açıklanmamış bilgi olarak nitelendirilmektedir.  Sermaye piyasası hukukunda içsel bilgi, yatırımcıların yatırım yapmayı etkilediği ölçüde önemlidir. Örneğin bir borsa kotunda olan firma hakkında yaşanan gelişmeler hisse fiyatını düşürecekse bu bilgi içsel bilgidir.

Sermaye piyasası hukukunda içsel bilgi, şirketin yönetim kontrolünü elinde bulunduran kişilerin kötüye kullanılmasının önüne geçilmek istenmiştir. Bu kapsamda II-15.1 Sayılı Özel Durumlar Tebliği çıkarılmıştır. İçsel bilgi, doğru şekilde açıklanması ve bu bilgilerin kötüye kullanılmasını önlemek için yatırımcıları bilgilendirmek amacıyla kamuoyuna açıklanması zorunludur.

Piyasa Dolandırıcılığı ve Manipülasyon Suçu

Piyasa dolandırıcılığı ve manipülasyon, sermaye piyasası hukukunda yasaklanan ve cezai yaptırımlarla karşılanan bir suçtur.  Manipülasyon, yatırımcıları yanıltmak amacıyla piyasada fiyatları veya işlem hacmini yanıltmayı içermektedir. Sermaye piyasası hukuku, manipülasyonun önüne geçmek için sıkı düzenlemeler ve yaptırımlar getirmiştir.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Denetimleri ve Yaptırımlar

SPK, sermaye piyasasının düzenli ve güvenilir işleyişini sağlamak amacıyla denetimler yapar ve kanuna aykırı hareket eden şirketlere veya yatırımcılara çeşitli yaptırımlar uygular. İdari para cezaları, işlem yasakları ve tazminat davaları bu yaptırımlar bazı örneklerdir. Sermaye piyasası hukuku ve ikincil düzenlemeler, piyasanın düzgün işlemesi için gerekli tedbirler almıştır.

Sermaye Piyasası Hukukuna Uyum ve Danışmanlık Hizmetleri

Şirketler, sermaye piyasası hukuku düzenlemelerine tam uyum sağlamak zorundadır. Halka arz, sermaye artırımı ve SPK denetimleri gibi süreçlerde sermaye piyasası hukukunda faaliyet gösteren avukatlardan danışmanlık alması gerekmektedir.  Hukuki uyum süreçlerinin sorunsuz yönetilmesi hem şirketlerin hem de yatırımcıların sermaye piyasalarında güvenle işlem yapmalarını sağlar.